Jaguar XJ 5.0 Portfolio LWB
Oude gedachtes overboord
Dat Jaguar van oudsher een merk met een sportieve inslag is, waren wij alweer bijna vergeten. Jarenlang hielden de Britten krampachtig vast aan hun traditionele designtaal met als gevolg dat hun trouwe aanhang nagenoeg uitstierf. Vooral Jaguars vlaggenschip leed onder het conservatisme van de directie. De carrière van de XJ begon ooit als sportief-luxueuze limousine voor de veeleisende zakenman, maar door mismanagement en kwaliteitsproblemen eindigde de auto op het rangeerterrein van de automobiele topklasse. Een icoon werd kitsch. Inmiddels zijn de vastgeroeste gedachtes bij het oud vuil gezet en profiteert deze vierde generatie ten volle van de ommezwaai aan de top. Is dit weer de sportief-luxueuze limousine die wij zo lang moesten missen?
Oogverblindend
Niets herinnert meer aan de voorgaande generaties XJ's. De designers hebben bij het ontwerpen van hun nieuwe limousine radicale stappen genomen. Oude gedachten zijn overboord gezet en dat zie je niet alleen aan deze XJ, maar ook aan andere modellen van Jaguar die in voorgaande jaren een verjongingskuur ondergingen. Het resultaat is overweldigend. Op foto's maakt de XJ al veel indruk, maar in het echt is hij oogverblindend. Van voren zorgt de brede verchroomde grille met aan weerskanten scherp gesneden koplampen voor ontzag, achter zorgen de apart gevormde achterlichten voor een markant herkenningspunt in de nacht. In het donker doen de LED luchtunits namelijk denken aan de sporen van de klauwen van een kat. Dat is echter niet het enige dat naar een Jaguar verwijst. Ook de langgerekte daklijn herinnert aan een wilde poes die zich door de savanne stil naar de vijand sluipt. Bij deze long wheelbase XJ is deze daklijn nog eens 125 millimeter langer waardoor de LWB zelfs eleganter oogt dan de kortere SWB en de mooi geprofileerde wielbogen voegen daar een sportieve tint aan toe. Deze nieuwe XJ is simpelweg oogverblindend, net zoals een Maserati Quattroporte dat ook is. Bij het aanschouwen van beide automobielen wordt een S-Klasse of A8 gedegradeerd tot een kil en emotieloos stuk blik.
Vorm boven functie
Ook het interieur weet te overweldigen door het rijkelijke gebruik van zacht gelooid leder met piping, blinkend chroom en fraaie houtpanelen die er ook daadwerkelijk als hout uitzien. Overal waar je kijkt of voelt zitten hoogwaardige materialen die je normaliter gedurende je hele leven nooit in een doorsnee auto tegen zult komen. Zelfs de hemel en zonnekleppen zijn bekleed met contrasterend suède. Dit is een interieur zoals alleen de Britten of Italianen het kunnen vormgeven. Vorm gaat boven functie. Dat merk je ten eerste aan het touchscreen navigatiesysteem en de Jaguar Drive Selector die het dashboard een cleane en opgeruimde aanblik geven. Er heerst geen overdaad aan knopjes of schakelaars die het blikveld domineren, maar mooie verchroomde ventilatieopeningen en een klassieke klok bepalen het beeld. Tegelijkertijd is dit ook de achilleshiel van de Jaguar. De bediening via het touchscreen verloopt namelijk traag en omslachtig, het scherm zelf laat aan afleesbaarheid te wensen over. Juist dit verwacht je niet in een auto van meer dan een ton in waarde. In deze LWB is dat echter de zorg van de chauffeur. Als Lord of Sir neem je uiteraard achterin de XJ plaats. Dankzij de extra lengte van 12,5 centimeter heerst er zeker geen gebrek aan beenruimte, maar door de aflopende daklijn is de hoofdruimte voor deze klasse eigenlijk te beperkt. Ook mis je diverse gadgets uit Duitse automobielen, zoals elektrisch verstelbare individuele zetels of zonnerollo's die per knopdruk omhoog gaan.
Achtcilinder orkest
Om goed te kunnen beoordelen of dit weer een Jaguar van de oude stempel is namen wij een benzineversie mee. Dieselen kan weliswaar met een ultramoderne drie liter zelfontbrander, maar bij een dergelijke auto past een soepele vijfliter achtcilinder veel beter. Met 385pk en 515Nm ben je in deze 1.773kg wegende Jaguar zeker niet ondergemotoriseerd onderweg. Een simpel vergelijk leert dat deze XJ ongeveer net zoveel op de weegschaal brengt als een hogere middenklasser. Dit verklaart ook wel waarom wij geen moment het verlangen hadden naar de sterkere 5.0 V8 Supercharged, aan de gewone achtcilinder heb je namelijk meer dan genoeg in de dagelijkse praktijk. Bovendien klinkt de atmosferische achtpitter zuiverder dan het exemplaar met mechanische compressor. Met een orkestrale gorgel komt de V8 tot leven en sleurt je mee tot hoogst illegale snelheden. De zestraps automaat blijft daarbij soepel van verzet overschakelen zodat je achterin zonder schokken The Times kunt blijven lezen.
Brullende kat
Dat het allemaal nog een tikje sportiever kan blijkt nadat we het onderstel in de dynamische modus en de automaat in sportstand hebben gezet. Al bij de eerste handeling licht het virtuele instrumentarium rood op en worden de gordels strak aangetrokken. Bij de tweede handeling wordt de motor pas echt goed wakker; het toerental schiet met een grom omhoog en een aanraking van het gaspedaal resulteert in enorme stappen voorwaarts. Daarmee profileert zich de Jaguar XJ als een rasechte sportieve limousine. Voor een zwevend tapijt moet men bij een ander merk opzoek. Verrassend zijn de effecten wanneer men overgaat tot handmatige bediening via de flippers. De automaat reageert bliksemsnel op de commando's en geeft bij het terugschakelen zelfs een flinke dot tussengas, dat lichtelijk op het brullen van een kat lijkt. Daarbij past het goede stuurgevoel waarmee de Jaguar zich met precisie om een bocht laat dirigeren. Voor zo'n grote auto is het rijgedrag werkelijk dynamisch te noemen. Of het daarbij nog van voldoende comfortabel niveau is laten wij in het midden. Vast staat dat deze XJ zich duidelijk weet te onderscheiden van andere topklasse limousines, die vaak zweveriger en logger aanvoelen door hun comfortabelere setting.
Karakter
Met een duidelijk sportiever karakter dan de doorsnee concurrenten heeft Jaguar met de XJ weer een echte Jaguar van de oude stempel weten neer te zetten. Jarenlang moesten wij het doen met een uitgekauwd design en een rijgedrag dat nog het dichtste bij dat van een sloep in de buurt kwam. Samen met het behoudende design zijn ook de logge eigenschappen verdwenen. Met deze nieuwe XJ presenteert Jaguar een aantrekkelijke auto met een dynamische ondertoon. Dat het een echte Britse auto is, verraadt de soms tegenstribbelende elektronica en het gebrek aan Duitse gadgets. Desondanks is de XJ een auto die hartstochtelijke emoties weet op te roepen. Hij is bij lange na niet perfect, maar die eigenwijze eigenschappen maken er wel een karaktervolle auto van.
Fotografie: Luuk van Kaathoven
Noot: De door ons gereden Jaguar XJ is een pre-productie model. De elektronische problemen zijn volgens de importeur inmiddels opgelost.
- Oogverblindend design
- Prachtig afgewerkt interieur
- Dynamische insteek
- Tegenstribbelende elektronica
- Matige hoofdruimte achterin
- Mist hedendaagse gadgets
