Je neemt een compacte middenklasser, zet 'm wat hoger op z'n poten en brengt op de voor- en achterbumper wat beschermplaten aan. Het is sinds een jaar of tien het vaste recept om een 'ruigere' variant van een bestaand model te creëren. In praktisch al die gevallen lijkt het alsof je bergen kunt verzetten naast de openbare weg, maar bij de eerste de beste zandhoop zit je muurvast door het ontbreken van vierwielaandrijving. Dat weerhoudt Volvo er niet van om met deze trend mee te gaan, door van de succesvolle V40 een Cross Country uit te brengen. Toch is enige nuance op z'n plaats: AWD staat namelijk op de optielijst - mits je gaat voor de vijfcilinder T5 - en daarmee is de Cross Country een uitzondering op de regel. Tijdens een eerste kennismaking op de Veluwe gingen we op zoek naar de toegevoegde waarde van deze V40 Cross Country binnen het bestaande gamma van de Zweden.
Middenklasser hatchback? Check. Meer bodemspeling? Check. Beschermplaten aan voor- en achterbumper? Check. Qua uiterlijke kenmerken voldoet de V40 Cross Country aan de eisen die gelden in dit segment. Hij voegt er nog dakrails, grotere velgen en dorpelbeschermers aan toe. Hoewel de V40 al geen saaie auto is, maken de toegevoegde zaken van de Cross Country een nog dikkere auto. Wie het plaatje echt af wil maken, kan op de optielijst nog een aangedikte achterbumper (met twee forse uitlaten) en 18 inch lichtmetaal aanvinken.
Buiten de opsmuk waarmee de Cross Country zich onderscheidt van de 'gewone' V40, is het exterieur ongewijzigd. Nu is dat bepaald geen straf - de V40 is in z'n klasse één van de fraaisten - al is de auto vanuit bepaalde hoeken net 'op het randje'. Zo lopen er wel erg veel lijnen over de zijkant en achterzijde van de auto en zijn de 'vinnen' op de achterspoiler op z'n minst bijzonder, maar daardoor ook karakteristiek.
Zelfs wanneer je in het interieur alle logo's zou afplakken, zie je nog overduidelijk dat je in een Volvo zit. Sinds de introductie van de S40 en V50 in 2004 is de zwevende middenconsole (met achterliggend opbergvak) bij uitstek kenmerkend voor het binnenste van een Volvo. Exclusief voor de Cross Country kan deze middenconsole voorzien worden van een fraaie koperkleurige inleg - weer eens wat anders dan de gebruikelijke aluminium- of houtinleg. Deze middenconsole is, samen met de van ledjes voorziene versnellingspook en het instrumentarium, de smaakbepaler in het interieur. Verder is het behoorlijk strak en donker in de Cross Country, wat niet wegneemt dat Volvo het geheel voorbeeldig heeft afgewerkt en bekleed met goed aanvoelende materialen.
De prijslijst van de V40 Cross Country begint met de 115 pk sterke D2-diesel, die verkrijgbaar is vanaf 28.495 euro en waarover je als zakelijke rijder 20% hoeft bij te tellen. Het andere uiterste is de door ons geteste T5 Geartronic, die met de optionele vierwielaandrijving - á vier mille - en in de meest luxueuze Summum-uitvoering net iets meer dan 50 mille moet opbrengen. Allerlei opties als metallic lak, een panoramadak, verwarmde voorstoelen, grotere velgen en Volvo On Call drijven de prijs van onze testauto met speels gemak op naar een bedrag van 61.015 euro - een flink bedrag voor een compacte middenklasser.
Laten we het Volvo On Call-systeem nog wat verder toelichten. Dit systeem zorgt er niet alleen voor dat hulpdiensten automatisch gewaarschuwd worden bij een aanrijding, maar bevat ook tal van andere innovatieve features. Met behulp van een app op je smartphone kun je bijvoorbeeld een ritregistratie maken of de verwarming alvast aanzetten. Mocht de auto worden gestolen, dan is via het track&trace-systeem de auto in no time gelocaliseerd. Dit is tevens een handige tool als je vergeten bent waar je de Cross Country hebt geparkeerd.
In een tijd waar downsizing de algehele trend is, is een vijfcilinder met een turbo een unicum. En da's jammer, want het is een geweldig blok dat niet alleen een mooie 'sound' produceert, maar ook wel raad weet met de auto. In iets meer dan zes seconden staat er al '100' op de klok en ook op tussenacceleraties is de souplesse van het blok indrukwekkend. Helaas gooit de automatische Geartronic-transmissie roet in het eten als je het maximale uit de Cross Country wilt halen. Soms weet de bak niet helemaal wat hij wil: óf in de versnelling blijven, óf toch overschakelen. Tijdens de testrit schakelde hij bij het wegrijden van een rotonde onverwacht over op een hogere versnelling, waardoor de acceleratie hinderlijk werd vertraagd.
Rijden doet de Cross Country als een gewone V40, zolang je geen oneffenheden tegenkomt op de weg. Om overhellen (als gevolg van het hogere zwaartepunt) te voorkomen, is de de Cross Country straffer geveerd en dat merk je: richels, gaten en andere obstakels worden wat duidelijker doorgegeven aan de inzittenden. De meerwaarde van het AWD-systeem werd duidelijk merkbaar op de licht besneeuwde haarspeldbochten op de Posbank. Geen moment verloor de auto grip; zelfs in snel genomen bochten glijdt de auto nauwelijks over z'n voorwielen naar de buitenkant van die bocht. Wie bij het insturen fanatiek op het gas blijft staan, kan zelfs wat overstuur opwekken.
Terugkomend op de vraag in hoeverre de V40 Cross Country toegevoegde waarde biedt, kunnen we natuurlijk niet om het opgeruigde uiterlijk heen. Voor twee mille extra ziet je V40 er weliswaar een stuk stoerder uit dan de standaard-V40, maar zit je nog steeds zonder vierwielaandrijving. In ons land een overkomelijk gebrek, maar wie desondanks toch koste wat kost over AWD wil beschikken, is aangewezen op de sterke, maar prijzige T5. Wie liever op de kleintjes let en genoegen neemt met voorwielaandrijving, is beter af met de '20%-D2'. Blijft overeind dat je, welke Cross Country ook je voorkeur geniet, gegarandeerd het maaiveld ontstijgt - letterlijk en figuurlijk.