In het heetst van de strijd om de gunst van de zakelijke rijder doet Volkswagen al jarenlang goede zaken met modellen als de Polo en de Golf. Ook de Passat is zo'n belangrijk model voor het Duitse merk. Hoewel hij de laatste jaren qua leeftijd langzaam maar zeker de aansluiting met concurrenten als de Mondeo, de Insignia en de Laguna begon te missen, bleef de middenklasser dapper en onvermoeibaar overeind. Nu de concurrentie haar modellen echter in rap tempo vernieuwt, ontkomt Volkswagen er ook niet meer aan om de Passat na meer dan vijf verdienstelijke jaren te updaten. Wij reden met de vernieuwde Passat Variant 1.6 TDI, die dankzij z'n fiscaal aantrekkelijke 20% bijtelling in ons land op veel belangstelling kan rekenen.
Op het eerste gezicht lijkt Volkswagen het rustig aan te hebben gedaan met de facelift van de Passat, en daar valt best iets voor te zeggen. Nu staan de Duitsers er ook niet om bekend hun modellen heel ingrijpend te herzien, maar laten we eerlijk zijn: waarom zouden ze hun succesrecept ook onnodig overboord zetten? De belangrijkste wijziging blijft dan ook beperkt tot een strakker lijnenspel. Zo is de neus van de Passat wat strakker getrokken en zijn ook de achterlichten van de populaire middenklasser in een strakkere jas gestoken. Niet heel verrassend, want we zien het de laatste jaren op de meeste auto's van de Wolfsburger fabrikant. Ook de vierdeurs Passat ontkwam niet aan de opfrisbeurt; de fraaie Passat CC blijft de facelift vooralsnog bespaard. Wie op de details let, ziet dat Volkswagen de facelift gelijk heeft aangegrepen om de Passat van nieuwe buitenspiegels te voorzien en dat de chroomrand, die voortaan de gehele carrosserie omarmt, naar de onderkant van de koets is verhuisd. Het resultaat is zoals we van Volkswagen gewend zijn: herkenbaar, veilig, no-nonsens en voor de zakelijke automobilist - zeker in het chique Night Blue metallic - uitermate representatief.
Zo behoudend als Volkswagen het uiterlijk van de Passat heeft bijgepunt, zo bescheiden is het merk ook in het interieur te werk gegaan. Het dashboard is in grote lijnen ongewijzigd overgenomen en daardoor een toonbeeld van herkenning voor de loyale Passat-rijder. Hoewel het ergonomisch doordacht in elkaar steekt, is het wel een donkere en zakelijke bedoening. Gelukkig weet de smetteloze afwerking samen met fraaie details als de geslepen aluminiuminleg en het analoge klokje het geheel wat op te vrolijken. Het leven aan boord wordt verder veraangenaamd door een complete uitrusting, en ook het (speciaal voor de Comfortline) vernieuwde meubilair zorgt dat je je als zakelijke kilometervreter comfortabel van klant naar klant kunt verplaatsen. Wie regelmatig in verhitte gesprekken met collegae of de clientèle verzeild raakt, kan zelfs een massage- en ventilatiefunctie bijbestellen. Een optie die, evenals een aantal nieuwe veiligheidssystemen, vrij uniek is in dit segment. Minder uniek, maar niet minder prettig is de enorme ruimte in de Passat. Doordeweeks neem je moeiteloos vier collegae mee naar een klant, en tijdens weekenden en vakanties leent de Variant zich al net zo gemakkelijk voor een retourtje Ikea of om je gezin plus 600 liter bagage - uit te breiden tot 1.731 liter - te verplaatsen.
Eén van de belangrijkste ingrediënten waaraan de Passat zijn zakelijke successen te danken heeft, ligt onder de motorkap. Lange tijd gold de Passat namelijk als één van de weinige middenklassers met 20% bijtelling. Nu de 20%-bijtellers anno 2011 echter als paddestoelen uit de grond schieten, greep Volkswagen de facelift aan om de 1.6 TDI te finetunen. Vermogen en koppel bleven ongewijzigd, maar een betere geluidsisolatie en een zesde versnelling houden het tegenwoordig aangenaam rustig aan boord, zodat je zonder stemverheffing je zakelijke telefoontjes kunt plegen. Ook het verbruik is, als gevolg van de extra versnelling, fractioneel teruggedrongen. Met een testverbruik van ruim 1 op 19 zou je de Passat non stop naar de mediterrane kust kunnen besturen. Het bijtellingsvoordeel en het lage verbruik hebben echter ook een keerzijde. Het vermogen van 105 pk houdt met een gewicht van anderhalve ton (inclusief bestuurder) namelijk niet over. Om fatsoenlijk met het verkeer mee te komen volstaat het, maar wie zich regelmatig met gezwinde spoed naar een zakelijke relatie begeeft, hunkert al snel naar de grotere vermogensreserves van de tweeliter TDI. Die wordt met 25% bijtelling echter wel weer duurder betaald.
De 1.6 TDI mag voor de drukke zakenman dan misschien wat onderbemeten zijn; hij past wel goed bij het karakter van de Passat. Nooit zal de auto je uitdagen eens goed op het gas te gaan staan; des te meer nodigt de Passat uit tot een rustige rijstijl. Dat komt overigens niet alleen op het conto van de comfortstoelen en de motor, die toereikend is, maar ook niet meer dan dat. Ook de besturing en het (vrij stevig gedempte) onderstel dragen eraan bij. Rijd je normaal met het verkeer mee, dan valt er weinig op het weggedrag van de Passat aan te merken. De auto maakt een degelijke indruk en volgt gewillig de door de bestuurder ingezette koers. Gaat het allemaal toch wat dynamischer, dan komt de werkelijke aard van het beestje bovendrijven en gaat de zacht geveerde Passat nadrukkelijker onderstuurd de bocht door. Bovendien mis je vooral in snel genomen bochten wat gevoel in de lichte besturing. Dat gevoel zit gelukkig wel in de handgeschakelde zesbak, die zich fijn laat inleggen. Wie ook het stuurgevoel naar een hoger plan wil tillen, is aangewezen op het optionele sportonderstel of het adaptieve onderstel, dat als Dynamic Drive Control in de prijslijst staat. Met dit systeem kun je de afstemming van de auto naar keuze extra comfortabel of sportief instellen, waarbij vooral die laatste modus voor het bestaansrecht van het systeem lijkt in te staan.
Zoek je een auto met emotie, dan zal de Passat niet de eerste auto zijn die in je opkomt; wil je daarentegen een rationeel te verantwoorden keuze maken, dan ben je bij de Duitse middenklasser aan het goede adres. De auto voelt heel degelijk aan, heeft onder normale omstandigheden voldoende vermogen en biedt z'n inzittenden veel comfort. Daarnaast is 'ie met z'n hoofd- en beenruimte en maximale bagagecapaciteit van 1.731 liter zelfs menig hoge middenklasser de baas. Met z'n allround karakter spreekt de Passat, evenals z'n voorlopers, opnieuw een breed publiek aan, en daarin schuilt gelijk ook de kracht van het model. Vanuit die optiek is het ook niet zo vreemd dat de vernieuwde Passat op het eerste gezicht misschien helemaal niet zo vernieuwend oogt. Dat lijkt alles te maken te hebben met het succesrecept dat Volkswagen met het model in handen heeft en dat nog altijd bij veel mensen in de smaak blijkt te vallen. Alles wijst erop dat de vernieuwde Passat het, zonder al te rigoureus te zijn gewijzigd, nog een aantal jaren probleemloos kan uitzingen totdat een geheel nieuwe Passat zijn opwachting maakt.